W dniach 6-11 października 2025 r. przedstawiciele Oddziału Związku Sybiraków w Olsztynie – Maria Obolewicz i Michał Cydzik – wzięli udział w wyjeździe delegacji Związku Sybiraków do Uzbekistanu i Kazachstanu.
Była to niezwykła podróż śladami polskich zesłańców, 85 lat po pierwszych masowych deportacjach Polaków w głąb Związku Sowieckiego.
Uczestnicy delegacji, wśród których znaleźli się Sybiracy, Kombatanci oraz przedstawiciele instytucji państwowych, oddali hołd Polakom spoczywającym w uzbeckiej i kazachskiej ziemi – ofiarom nieludzkiej zsyłki, żołnierzom Armii Andersa i cywilom, którzy nie doczekali powrotu do Ojczyzny.
Delegacji przewodniczył minister Lech Parell, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Związek Sybiraków reprezentował Adam Mitelsztet, wiceprezes Zarządu Głównego, syn zesłańców do Kazachstanu.
Uroczystości rozpoczęły się na Polskich Cmentarzach Wojennych Olmazor I i Olmazor II w Uzbekistanie, gdzie spoczywa ponad 70 polskich żołnierzy i cywilów. W modlitwie i zadumie uczestnicy pochylili głowy nad mogiłami zesłańców, symbolicznie łącząc pokolenia Sybiraków i ich rodzin.
Minister Parell podkreślił: – „Pochylamy dziś głowy nad mogiłami oficerów, żołnierzy oraz cywilów, którym nie było dane kontynuować marszu ku Polsce. W skupieniu i zadumie oddajemy hołd tym, którzy zmarli z głodu i chorób na bezkresnych obszarach byłego Związku Sowieckiego. Cześć ich pamięci!”
Adam Mitelsztet dodał: „Naszym obowiązkiem jest być głosem tych, którzy zamilkli na zawsze. Te krzyże w azjatyckiej ziemi są pomnikiem niezłomnej woli życia i miłości do Ojczyzny.”
W trakcie uroczystości wręczono również Medale „Pro Patria” osobom zasłużonym w pielęgnowaniu pamięci o polskich bohaterach.
Delegacja odwiedziła także Katedrę Najświętszego Serca Pana Jezusa w Taszkencie – zwaną „polską katedrą” – gdzie odbyła się msza św. w intencji ofiar deportacji i spotkanie z miejscową Polonią.
Kolejnym etapem wizyty był Kazachstan, gdzie Sybiracy spotkali się z potomkami zesłańców oraz przedstawicielami tamtejszej Polonii. Odbyło się wzruszające spotkanie pełne wspomnień, wdzięczności i nadziei. Delegacja odwiedziła również Muzeum w Alżirze – dawny obóz dla kobiet, w którym więziono także Polki.
Dla naszych przedstawicieli – Marii Obolewicz i Michała Cydzika – był to wyjątkowy, poruszający wyjazd, pełen zadumy i refleksji. Był to również akt pamięci i kontynuacji misji Sybiraków: by dawać świadectwo, że ofiara polskich zesłańców nie została zapomniana.
Cześć Ich Pamięci!
